Để sự hy sinh không trở thành vô ích

| Đinh Tuấn Minh |

 Chiều nay NHNN bất ngờ hạ các mức lãi suất chính sách cũng như trần lãi suất thêm 1%. Như vậy, trước sức ép từ phía các doanh nghiệp, có thể nói chính sách tiền tệ đã được chính thức nới lỏng. Đây là điều có thể nhìn thấy trước vì sự "hy sinh" có vẻ như đã quá nhiều. Chỉ tiếc là các chương trình tái cấu trúc nền kinh tế vẫn chỉ là các cuộc trao đổi tại các cuộc hội thảo... Và tiếc cho những hy sinh mà những người kinh doanh, những người lao động chân chính phải gánh chịu trong năm qua. Nhưng có cái may là giới chuyên gia kinh tế vẫn sẽ tiếp tục bận rộn cho đến hết 2014 :-). 


Đăng lại bài viết ngắn trên SGTT tháng 7 năm ngoái.


SGTT.VN - Trong bối cảnh lạm phát của Việt Nam cao vào bậc nhất trên thế giới như hiện nay, thì kiềm chế lạm phát vẫn là ưu tiên hàng đầu.

Chính sách cắt giảm tổng cầu và thắt chặt tiền tệ mà Chính phủ thực hiện theo nghị quyết 11 từ tháng 3 đã mang lại một số những tín hiệu tích cực như tỷ giá và lãi suất có xu hướng ổn định. Lạm phát bắt đầu trong vòng kiểm soát với tốc độ tăng của tháng sau thấp hơn tháng trước.

Tuy nhiên, các hiệu ứng phụ cho nền kinh tế từ chính sách này dần dần được bộc lộ. Không chỉ các doanh nghiệp bất động sản mà cả các doanh nghiệp sản xuất đều gặp khó khăn trong việc huy động vốn, dẫn đến đình trệ sản xuất. Nhiều doanh nghiệp bắt đầu thua lỗ và có khả năng phải sa thải nhân công.

Với việc chính sách cắt giảm tổng cầu và thắt chặt tiền tệ tiếp tục được thực thi cho đến cuối năm thì tình hình đình trệ sản xuất và tình trạng đóng băng các thị trường bất động sản cũng như chứng khoán là điều khó có thể nhìn thấy trước. Đây là cái giá đắt phải trả cho chính sách nới lỏng tiền tệ trong năm 2009 và 2010.

Vấn đề đặt ra với các nhà làm chính sách lúc này là làm thể nào để sự “hy sinh” trên không trở thành vô ích và không gây ra những tác động quá xấu cho các năm tới?


Trước hết, Chính phủ không nên chờ đợi tình hình vĩ mô thực sự ổn định thì mới bắt tay vào chuyển dịch cơ cấu nền kinh tế. Đã hai năm kể từ cuộc khủng hoảng kinh tế toàn cầu và đòi hỏi chuyển dịch cơ cấu đã được đặt ra ngay từ khi đó, nhưng cho đến nay dường như chúng ta vẫn chưa thấy có chuyển biến thực sự nào. Nếu không giải quyết được vấn đề này thì sự hy sinh hiện tại sẽ trở thành vô ích. Khi nền kinh tế không thể chịu đựng được hơn nữa, Chính phủ sẽ phải nới lỏng các chính sách tài khoá và tiền tệ.


Khi đó lạm phát lại tái diễn và kịch bản năm 2011 lại được lặp lại.

Chính sách thứ hai cần được ưu tiên quan tâm là chính sách an sinh xã hội. Việc một bộ phận các doanh nghiệp phải thu hẹp sản xuất hoặc bị phá sản là điều không thể tránh được trong thời gian tới. Rất may là Việt Nam vẫn là một nước nông nghiệp. Công nhân bị thất nghiệp có thể quay trở lại quê để tìm kế sinh nhai. Một chính sách nông nghiệp khuyến khích các địa phương khai thác tốt hơn khả năng sử dụng đất và chăn nuôi gia súc gia cầm không những có thể giúp được giảm gánh nặng thất nghiệp, mà còn giúp nền kinh tế giải quyết được bài toán lạm phát hiện nay.

Chính sách cuối cùng cần quan tâm hiện tại là khơi thông các nguồn vốn đang rất hạn hẹp hiện nay. Các biện pháp hành chính về lãi suất và tỷ lệ tín dụng phi sản xuất sẽ khiến cho các nguồn vốn không tìm về được những nơi cần nhất. Những nơi thực sự cần vốn sẽ không thể tiếp cận và sẽ dễ bị đổ vỡ một cách không cần thiết.